Điểm xuyến giữa những bài suy tư “chắc nịch”,
người viết xin giới thiệu tấm gương
của vị thánh da màu, gần gũi, thân
thương,
luôn đồng hành với những phận người đau khổ.
Gương sống của ngài như một lời mời gọi,
mỗi chúng ta hãy là một Martinô cho cuộc đời hôm nay;
đó là một chọn lựa luân lý cụ thể và thiết thực nhất...
Fr. Quốc Văn, OP.
Martinô, từ lâu đã trở nên một tên gọi quen thuộc và gần gũi đối với mọi người, không chỉ những tín hữu thuần thành, mà còn cả những anh chị em lương dân. Đặc biệt ngài là bạn, là người anh em của những tâm hồn đau khổ. Thiên Chúa muốn dùng ngài như một tấm bánh thơm ngon để dưỡng nuôi dân Người. Tấm bánh ấy đã được chà sát, nướng chín và sẵn sàng trao tặng mọi người.
1. Từ “hạt lúa mốc”
Cuộc đời của thánh nhân có thể ví
như “hạt lúa mốc”, nhưng nhờ ơn Chúa, ngài đã làm nên muôn điều kỳ vỹ. Trước
tiên, chúng ta lược qua “lý lịch trích ngang” của ngài :
Lý lịch trích ngang
- Tên khai sinh : Martin de Porres.
- Ngày tháng năm sinh : 9.12.1579.
- Nơi sinh : Lima (Thủ đô nước Cộng
hoà Pêru).
- Tên thường gọi : Martinô Bác Ái.
- Đặc điểm nhận dạng : da đen sạm,
tóc quăn, miệng hay cười, ánh mắt hiền từ dễ mến.
- Tên cha : Don Juan de Porres.
- Tên mẹ : Anna Valasquez.
- Nhân thân : con ngoại hôn.
- Nghề nghiệp : hớt tóc dạo, bào
chế cao đơn hoàn tán, kiêm tạp dịch trong một tu viện Dòng Đaminh.
- Sở thích : đam mê hy sinh hãm
mình, thích giúp đỡ người nghèo khổ, thần tượng Chúa Giêsu Thánh Thể.
- Châm ngôn sống : “Yêu Chúa hết lòng, hết linh hồn, hết trí
khôn, và yêu thương tha nhân như chính mình”.
- Được bổ nhiệm vĩnh viễn vào Nước
trời ngày 03.11.1639, sau khi hoàn tất 60 năm hành trình dương thế.
Lai lịch thánh Martinô chẳng có gì
cao sang quyền quý; trái lại, toàn là
những trang đời đen bạc. Thế nhưng, ngài đã chấp nhận bị nghiền nát, để trở nên
tấm bánh trao tặng mọi người.
Hạt lúa được nghiền nát
Dẫu cho cuộc đời hẩm hiu đen tối,
cuộc sống lam lũ nghèo khổ, bị người cha chối từ vì nước da đen giống mẹ, thiếu
vắng tình phụ tử, nhưng Martinô đã biết vượt qua số phận, đã biến những bất lợi
trong cuộc đời mình thành lợi khí để thi thố tình thương và lòng nhân hậu của
Thiên Chúa.
Hơn ai hết, Martinô cảm nhận sâu xa
nỗi bất hạnh của những người nghèo, những người bị bỏ rơi, những người bị kỳ
thị; những người nhò bé... bởi
chính ngài đã là nạn nhân của những thảm cảnh đó.
Số phận không nghiền nát được cuộc đời ngài,
nhưng ngài tự hiến cuộc đời mình để đổi thay số phận; đau khổ không vùi dập
được cuộc đời ngài, nhưng trái lại, ngài đã vực dậy bao tâm hồn đau khổ, và làm
cho đau khổ trở thành ý nghĩa, thành cơ duyên để sẻ chia, thông cảm với mọi
người. Cuộc đời ngài đã được nhào nặn và nướng chín trong lò yêu thương.
2. Đến tấm bánh thơm
Tấm bánh thơm mùi khiêm hạ
Thánh Martinô
nổi bật về đời sống khiêm hạ. Chúng ta không tìm thấy một Martinô quyền cao
chức trọng, không tìm thấy một Martinô tiếng tăm lừng lẫy, nhưng chúng ta chỉ
bắt gặp một con người nhỏ bé, cần mẫn với những bổn phận hằng ngày, và thiết
tha yêu mến những gì hèn mọn. Thánh Martinô đã hoạ lại nơi cuộc đời mình hình
ảnh của một Đức Giêsu hiền lành, khiêm tốn, gần gũi với bao mảnh đời đau khổ.
Trong bài giảng lễ suy tôn hiển
thánh cho Martinô, Đức Gioan XXIII đã đề cao nhân đức của một con người hèn
mọn: “Vâng theo Thầy Chí Thánh, thánh Martinô đối xử với anh em bằng tất cả
đức ái, một đức ái phát xuất từ trái tim không phai nhoà và một tâm hồn khiêm
nhu”.
Nhân đức khiêm nhường đã làm cho
Martinô trở nên con người vĩ đại.
Tấm bánh thơm mùi nhân ái
“Martinô bác ái” là danh xưng quen
thuộc mỗi khi người ta nhắc đến vị thánh da đen này. Dầu phải chu toàn những
giờ kinh, nhưng công việc trong nhà dòng, nhưng không vì thế mà ngài không quan
tâm đến những người nghèo khổ, bệnh tật. Chẳng vậy mà thánh
nhân được mệnh danh là tấm lòng vàng của thành phố Pêru.
Cùng một lúc, người ta thấy ngài
xuất hiện ở nhiều nơi để phát thuốc, thăm hỏi, vỗ về… Chúa đã cho ngài thực
hiện những dấu lạ ấy để thi thố lòng nhân ái đối với những mảnh đời đau khổ. Những
ai đau khổ cần đến, là thánh nhân xuất hiện, ngài chính là hiện thân của Đức
Giêsu nhân hậu giữa lòng nhân thế này.
Lòng nhân ái của ngài không chỉ gói
gọn nơi tha nhân, nhưng con toả lan ra đối với cả loài vật nữa. Người ta từng
chứng kiến Martinô đem thức ăn nuôi bày chuột nhắt, và ngài nói chuyện với
chúng như những người bạn thân thiết. Quả thật, lòng yêu thương của ngài
trải rộng bao la.
Thánh Martinô có được tấm lòng yêu thương và mẫn
cảm đó, chính là do
ngài đã kín múc tình yêu từ những buổi cầu nguyện lâu giờ bên Thánh giá và
Thánh Thể Chúa.
3. Tấm bánh bẻ ra cho mọi người
Tấm bánh cho người đau khổ
Trong xã hội Lima thời thánh
Martinô sinh sống, đa số người dân sống trong cảnh đói nghèo lạc hậu. Chính bức
tranh đen tối đó của xã hội đã ám ảnh suốt cuộc đời của thánh nhân, để rồi không giây phút
nào, ngài không tìm cách để thăng tiến họ.
Đối với người nghèo túng, ngài luôn
quan tâm cấp dưỡng, tạo cho họ công ăn việc làm, và chính ngài cũng nỗ lực làm
việc để có tiền giúp đỡ họ.
Đối với người bệnh tật, ngài tự tay
chăm sóc. Có lần ngài bế cả bệnh nhân về phòng riêng để chăm sóc, và chịu sự
sửa phạt của Bề trên vì đã lỗi luật Dòng.
Đối với trẻ bụi đời, thiếu vắng
tình thương, ngài đóng vai trò như người cha yêu thương, người thầy dạy dỗ, và
tạo cho chúng có cơ hội để làm việc, học hành.
Đối với ai bị kỳ thị, bỏ rơi, ngài
trân trọng, yêu thương và đón nhận họ.
Tấm bánh, quà tặng tình yêu
Đối với thánh Martinô, ngài luôn
xác tín rằng, chỉ có một điều quan trọng hơn cả, đó chính là Đức Ái.
Vì yêu thương, Thiên Chúa đã ban
cho thế gian chính Người Con Một. Người Con ấy đã mang thân phận con người để
sẻ chia với kiếp người cùng khổ; đã biết khóc biết cười để những mảnh đời bất
hạnh được cảm thông; đã chịu chết bất công để con người được cứu sống; đã trở
nên tấm bánh để bẻ ra nuôi dưỡng mọi người.
Thánh Martinô đã học được bài học
yêu thương ấy nơi Thầy Chí Thánh, để ngài cũng biến mình thành quà tặng yêu
thương. Thiếu vắng tình thương, con người không thể sống, và nếu có sống cũng
méo mó dị dạng.
Thánh Martinô đã thực sự trở thành
tấm bánh thơm phức hương khiêm hạ, đậm đà vị nhân ái; và ngài đã bẻ tấm bánh ấy
ra để trao tặng
mọi người, tấm bánh đượm hương vị ngọt bùi của nhân đức yêu thương.
Thay lời kết
Đến với thánh Martinô, ta hãy lắng
nghe lời mời của Thiên Chúa:
-
Hỡi những ai nghèo khổ, hãy đến mua lương thực mà dùng và không phải trả đồng
nào.
-
Hỡi những ai mang gánh nặng nề, hãy đến cùng ta, ta sẽ nâng đỡ và bổ sức cho
các ngươi.
-
Hỡi những tâm hồn tan nát, hãy đến để được ủi an, nâng đỡ, vỗ về.
-
Hỡi những mảnh đời bất hạnh, hãy đến với ta để được sẻ chia, yêu mến, cảm
thông.
-
Hỡi những ai còn ngủ yên trong đệm ấm chăn bông, hãy mở lòng mình ra với bao
người cùng khó.
-
Hỡi những ai giàu sang vận đỏ, hãy biết sớt chia cho kẻ khốn cùng.
-
Hỡi những ai cảm thấy trần gian bế tắc đường cùng,
ý nghĩa cuộc đời mịt mù tăm tối, hãy đến
với Ta, “vì
Ta là đường, là sự thật và là sự sống”.
Qua thánh Martinô, Thiên Chúa đang
mời gọi mỗi chúng ta hãy chạy đến với Người, chính Người sẽ lấp đầy những khát
vọng của ta; và mỗi người chúng ta cũng hãy trở thành một Martinô
cho thời đại hôm nay.
Đăng nhận xét